به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی دفاع پرس، پدافند هوایی یکی از مهم‌ترین ارکان نیروهای مسلح است؛ که از دوران دفاع مقدس تاکنون نقش اساسی را در حفظ امنیت و حراست از آسمان و مراکز حیاتی کشور ایفا کرده است.

ستون فقرات پدافندی هوایی کشور در دوران دفاع مقدس و بعد از آن را غالبا سامانه‌های راداری و موشکی  برد متوسط و کوتاه‌برد «راپیر»، «اسکای‌گارد»، «هاگ»، «سام» و توپ‌های 35 و 23 میلیمتری «اورلیکن» تشکیل می‌دادند، این سامانه‌ها اگرچه کارآیی لازم برای برقراری امنیت در ارتفاع پست و متوسط را دارند، به لحاظ کارکردی، ظرفیت رهگیری و درگیری با هواگردهای بلندپرواز را ندارند.

نکته دیگری که جزو نقاط ضعف این سامانه‌ها محسوب می‌شود عدم رهگیری و انهدام موشک‌های بالستیک و کروز است؛ که خود یکی از مهم‌ترین مسائل در منازعات امروزی محسوب می‌شود.

البته ایران اسلامی با خرید سامانه «اس 200» از روسیه توانست بخشی از این کاستی‌ها را در ارتفاع بلند مرتفع کند؛ زیرا موشک‌های آن از قابلیت‌هایی چون سقف پروازی بالا، سرعت 2 هزار و 500 متر بر ثانیه برخوردار بوده و سامانه مذکور توانایی درگیری با اهدافی با بیشینه سرعت هزار و 100 متر بر ثانیه را دارد. اما از آنجا که این سامانه در جنگ‌های صورت گرفته، کارنامه پدافندی خاصی از عملکرد خود به جای نگذاشته است، اکتفا به آن کار صحیحی محسوب نمی‌شود.

از این رو نیاز به تأمین امنیت در ارتفاع بلند و سامانه‌ای که بتواند در برابر هواگردها، ریزپرنده‌ها و پهن‌پیکرها و همچنین موشک‌های بالستیک و کروزی که در سطح مقطع راداری کم پرواز می‌کنند، کارایی لازم را داشته باشد سبب شد تا ایران اسلامی در سال 2007 قراردادی را به ارزش 800 میلیون دلار با دولت وقت روسیه ببندد و سامانه «اس 300» را خریداری کند.

^{لحظه شلیک موشک اس 200}

سه سال بعد رئیس جمهور وقت روسیه با بهانه قرار دادن قطعنامه ۱۹۲۱ شورای امنیت به‌طور یک‌طرفه قرارداد خرید سامانه پدافندی اس 300 که متشکل از پنج آتشبار و سامانه‌های راداری و کنترل و فرماندهی بود را لغو کرد. از آن پس کارشناسان عرصه دفاعی و متخصصان جهادخودکفایی قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) با بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و استعدادهای دانشگاهی تصمیم گرفتند سیستم دفاع موشکی بومی به نام «باور ۳۷۳» را تولید و آن را در نقاط استراتژیک کشور عملیاتی کنند.

قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا(ص) برای ساخت این سامانه موشکی تمامی ظرفیت‌های خود را به کار گرفت؛ به‌طوری که امیر اسماعیلی فرمانده قرارگاه پدافند خاتم‌الانبیاء(ص) در شهریورماه سال 93 در جمع خبرنگاران از اولین شلیک موفقیت‌آمیز موشک از سامانه پدافندی باور 373 خبر داده و اعلام کرد: این سامانه جایگزین سامانه دفاع موشکی اس 300 روسی است و در طراحی و فرآیند ساخت آن از هیچ کشوری کمک نگرفته‌ایم.

همچنین این سامانه موشکی برد بلند در رژه ۲۹ فروردین ماه ۱۳۹۴ همزمان با روز ارتش جمهوری اسلامی ایران از برای نخستین بار رونمایی شد. بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران نظامی دنیا با دیدن این تصاویر موضع‌گیری کرده و مطالب متنوعی را عنوان کردند؛ که هرکدام در نوع خود جالب و قابل بررسی است.

برای نمونه برخی از کارشناسان مدعی شده بودند آنچه که ایران در روز رژه ۲۹ فروردین ماه ۱۳۹۴ به نمایش گذاشته است مهندسی معکوس شده سامانه «HQ9» روسی است؛ که ایران از چین خریداری کرده است.

^{نمایش لانچر 4 فروندی رونمایی شده از سامانه باور 373}